Martin uit den Bogaard (NL º1944)

Archieflab
Installatie, 1989-2015
Collectie Verbeke Foundation

Martin uit den Bogaard reduceert de dood tot controleerbare kunstwerken. Gebruik makend van karkassen, foetussen en andere objecten onderzoekt hij van naderbij het ontbindingsproces. Hij vertraagt dit proces door vogels, zoogdieren, reptielen, voedingswaren, beenderen en bloedstalen in luchtdichte glazen kasten te plaatsen.

Naast deze talrijke stukken, omvat de installatie o.a. een menselijke vinger, die tentoon gesteld is vóór het Archieflab. De wisselende stroom die in de karkassen overblijft, wordt gemeten door voltmeters die zijn aangesloten aan computers. Een speciaal hiervoor ontwikkeld programma registreert de fluctuerende elektrische impulsen en zet deze om in beeld en geluid. Dus telkens wanneer de voltmeter een ander voltage opmeet, genereert de computer steeds wisselende beelden en een zangtoon die varieert in hoogte. Deze opmeting en omzetting functioneert als symbool waarbij de concepten ‘leven’ en ‘dood’ niet langer als tegengestelden kunnen beschouwd worden. Meer nog: ze spelen op elkaar in. Zelfs wanneer de karkassen een laag voltage generen, blijft dit symbool uiterst krachtig.

Aangezien de kunstenaar op voortdurende zoektocht is naar het verschil tussen leven en dood, loopt het onderzoek van Martin uit den Bogaard nog steeds. Het werk roept niet alleen op tot metafysische reflectie, door de kijker zijn perceptie en ervaring te testen, maar het roept ook vragen op over artistieke conventie en receptie van kunst. Florent Bex stelde:

Met  zijn niet geruststellende presentaties maakt Martin uit den Bogaard de toeschouwer als het ware medeplichtig en confronteert hem telkens weer met de eigen intieme ethische regels en normen. Door ze als kunstwerk te tonen schept hij weliswaar een zekere afstand tot het onderwerp, maar verplicht hij de kijker ook tot een andere en aandachtiger waarneming. Hij wijst ons tevens op de ambiguïteit van onze houding met betrekking tot de alteratie en het onophoudelijk veranderen: enerzijds zijn we geneigd alles zoveel mogelijk te behouden zoals het is, en anderzijds worden we gecharmeerd door de sporen van de tand des tijds. Met deze geritualiseerde transgressies, die fungeren als memento mori’s, meet Martin uit den Bogaard tenslotte het leven aan de dood.

Dierlijk bloed, chemicaliën, glas, staal, 1992-1993
Collectie Verbeke Foundation

Dit werk stelt Martin uit den Bogaard’s onderzoek naar de fysieke eigenschappen van bloed tentoon. Verschillende soorten chemicaliën werden gemengd met de bloedstalen ter onderzoek van de gedragingen van bloed in combinatie met andere vloeistoffen. Het resultaat van zijn onderzoek wordt weergegeven door middel van glazen panelen. Deze zijn langs achter belicht, opdat de kleurveranderingen, textuur en andere eigenschappen van het bloed in detail te zien zijn.